| شبکههای مولد تخاصمی کلاسیک و کوانتومی در امنیت سایبری: مروری بر مفاهیم و کاربردها |
| کد مقاله : 1107-CYSP2025 (R1) |
| نویسندگان |
|
یاشار ابری *1، کاظم فولادی قلعه2، حسین آقابابا3 1دانشآموخته کارشناسی ارشد مهندسی فناوری اطلاعات، دانشکده مهندسی دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران 2استادیار گروه مهندسی کامپیوتر، دانشکده مهندسی دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران؛ سرپرست آزمایشگاه پژوهشی یادگیری عمیق دانشگاه تهران 3دانشیار گروه مهندسی کامپیوتر، دانشکده مهندسی دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران؛ سرپرست آزمایشگاه پژوهشی محاسبات و ارتباطات کوانتومی دانشگاه تهران |
| چکیده مقاله |
| امنیت سایبری با افزایش پیچیدگی تهدیدات و هزینههای ناشی از جرایم سایبری، نیازمند روشهای پیشرفتهای برای تشخیص ناهنجاری است. این مقاله به بررسی شبکههای مولد تخاصمی کلاسیک (GAN) و کوانتومی (QGAN) و کاربرد آنها در تشخیص ناهنجاری در امنیت سایبری میپردازد. GANهای کلاسیک با تولید دادههای مصنوعی با کیفیت بالا، در زمینههایی مانند تشخیص نفوذ، شناسایی تقلب، و نظارت بر رفتار کاربران مؤثر هستند، اما با چالشهایی نظیر نیاز به محاسبات سنگین و ناپایداری در آموزش مواجهاند. در مقابل، QGANها با بهرهگیری از ویژگیهای کوانتومی مانند برهمنهی و درهمتنیدگی، توانایی مدلسازی توزیعهای دادهای پیچیدهتر را دارند و در سناریوهای با دادههای محدود، مانند امنیت سایبری، عملکرد بهتری ارائه میدهند. این پژوهش کاربردهای عملی این فناوریها را در تقویت دادهها و تشخیص ناهنجاری بررسی کرده و چالشهایی مانند نویز در دستگاههای کوانتومی و پیچیدگی رمزگذاری دادهها را مورد بحث قرار میدهد. پیشنهادات برای پژوهشهای آینده شامل بهبود معماریهای کوانتومی، بهینهسازی رمزگذاری دادهها، و آزمایش در سختافزارهای واقعی است. این مقاله با ارائه چارچوبی جامع، به درک بهتر پتانسیل GANها و QGANها در حفاظت از زیرساختهای دیجیتال کمک میکند. |
| کلیدواژه ها |
| امنیت سایبری، تشخیص ناهنجاری، شبکههای مولد تخاصمی، GAN ،QGAN، برهمنهی، درهمتنیدگی. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |