امکان‌سنجی وقف هوش مصنوعی؛ مطالعه‌ی تطبیقی در فقه امامیه و حقوق ایران
کد مقاله : 1088-CYSP2025 (R1)
نویسندگان
محمد امینی *1، داوود نصر اصفهانی2، مریم شریفی رنانی3، مهدی نیک پور4
1دانش آموخته دکتری حقوق خصوصی دانشگاه اصفهان
2دانشجو دکتری حقوق خصوصی دانشگاه اصفهان
3دانش آموخته دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه اصفهان.
4کارشناسی ارشد حقوق خصوصی. دانشگاه اصفهان
چکیده مقاله
وقف از جمله نهادهای حقوقی - مدنی است که غالباً در صورت جریان و تحقق آن، گروهی از افراد بشر (موقوف علیهم) می‌توانند از آثار و منافع آن بهره‌مند شوند. منشأ چنین منافعی، مالی است که واقف آن را وقف نموده و برای این مال موقوفه شرایطی شمرده شده است که یکی از این شرایط طبق آنچه میان بیشتر فقیهان و حقوقدانان شهرت یافته، عینیت خارجی مال مورد وقف می‌باشد. اما با پیشرفت دانش سایبری و توسعه‌ی تکنولوژی شاهد پدید آمدن موضوعات و عناوینی مانند هوش مصنوعی هستیم که با وجود قابلیت و ارزش فراوان، ولی عینیت خارجی مشخصی ندارند. براین‌اساس و در ارتباط با نهاد وقف این پرسش مطرح می‌شود که آیا می‌توان هوش مصنوعی را وقف نمود؟ آیا امکان ارائه‌ی تفسیری منطقی از قانون مدنی و یا قانون سازمان حج و اوقاف در جهت اعتبار و تصحیح وقف هوش مصنوعی در نظام حقوقی ایران وجود دارد؟ نگارندگان در تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی - تحلیلی و در چارچوب منطق حاکم بر استدلال، سعی در ثابت نمودن امکان وقف هوش مصنوعی در فقه و نظام حقوقی ایران دارند و این نظر را تقویت خواهند کرد.
کلیدواژه ها
عینیت، وقف مالیت، وقف هوش مصنوعی، فقه امامیه، قانون مدنی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی