| برنامه‌ریزی در منظر شهری با رویکرد پارادایم‌شیفت (نمونه: برنامه توسعه بازآفرینی) |
| کد مقاله : 1069-CYSP2025 (R1) |
| نویسندگان |
|
فاطمه قطب‌زاده اردکانی * گروه معماری دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران |
| چکیده مقاله |
| سایبرنتیک به تفسیری همان تغییر پارادایم در منظر نوین است. منظر، برداشت و تفسیر مردم است از سرزمین. بنابراین منظر، مفهومی منفعل و بسیار تفسیرپذیر دارد و علاوه بر محیط پیرامون، به انسان‌ها، فرهنگ و نگرش آن‌ها از منظر نیز معطوف می‌شود. ریشه تغییر پارادایم در منظر از هم‌افزایی علوم و پیدایی دانش سایبرنتیک در میانه قرن بیستم جستجو می‌شود. امروز، از پس موج‌های صنعتی، حکمرانی در قالب برنامه‌های توسعه، با شبکۀ میان‌رشته‌ای‌ها صورت می‌گیرد. این موج‌ها باعث تحولاتی در امر توسعه نیز شده و برنامه‌های توسعه در قالب توسعه بازسازی یا بازآفرینی از هستۀ بافت فرهنگی شهر با ابزار تکنولوژی به بازسازی هویت شهر در جریان جهانی‌سازی می‌پردازد. کاربرد دانش میان‌رشته‌ای سایبرنتیک بیش از همیشه در برنامه‌ریزی سرزمین و شهر محقق شده است، زیرا با تلفیقی از داده‌ها، ارتباطات و تکنولوژی، ابتدا به بازسازی ذهن مردم می‌پردازد تا فرهنگِ زندگیِ محلۀ جدید در بلندمرتبه‌های بافت‌های فرسوده با هدف کاهش انرژی و تردد محقق شود. رفتار جدید در منظر نوینِ هوشمند مبتنی بر فرهنگ و ارزش‌هایی است که در برنامه‌های توسعه دنبال می‌شود. حرکت در پارادایم توسعۀ ترجمه‌ای درواقع ساخت هستۀ بنیادی محله بر مبنای فرهنگ و ارزش‌های بنیادین تمدن غرب است و آغازی‌ست بر پارادایم شیفت از درون. در این پژوهشِ کیفی به روش تحلیلی-تفسیری از داده‌های کتابخانه‌ای، با تاکید بر نقش برنامه، تغییر پارادایم در سیستم منظر خوانش می‌شود. این تغییرات در سطوح مختلف برنامه‌ریزی دنبال می‌شود که سلول اولیه آن در محله و بافت فرسوده تحت عنوان برنامه توسعه بازسازی تشکیل می‌شود. |
| کلیدواژه ها |
| سایبرنتیک منظر، هم‌افزایی، تغییر پارادایم (پارادایم شیفت)، فرهنگ، تکنولوژی، توسعه بازسازی (توسعه بازآفرینی). |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |