| جایگاه وجود سایبری در هستی شناسی اسلامی |
| کد مقاله : 1048-CYSP2025 (R1) |
| نویسندگان |
|
نیما نوروزی * سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم، حوزه علمیه قم، قم، ایران |
| چکیده مقاله |
| امروزه فضای سایبر بخشی جدانشدنی از زندگی انسان معاصر محسوب می‌شود و ابعاد معرفتی، فرهنگی و هستی‌شناختی او را متأثر ساخته است. پرداختن به این پدیده، تنها در سطح کارکردی یا جامعه‌شناختی کافی نیست و نیازمند تحلیل فلسفی، به‌ویژه بر مبنای حکمت اسلامی و نظریه مراتب وجود صدرایی است. این مقاله با بهره‌گیری از مفاهیم فلسفه اسلامی، جایگاه هستی‌شناختی فضای سایبر را بررسی می‌کند و آن را به‌عنوان مرتبه‌ای نو از واقعیت معرفی می‌نماید. در این چارچوب، فضای سایبر صرفاً امری اعتباری یا خیالی نیست، بلکه صورتی از وجود دارد که تحقق آن وابسته به ابزارهای فناورانه و تعامل انسانی است. این مرتبه، هم‌زمان شباهت‌هایی با عالم مثال متصل دارد—زیرا بخشی از معنا و کارکردش از طریق مشارکت انسان شکل می‌گیرد—و با عالم مثال منفصل پیوند می‌یابد، زیرا تصاویر دیجیتال می‌توانند به‌صورت مستقل از نفس فردی تجلی یابند. ویژگی‌های بنیادین این ساحت شامل دیجیتالی‌بودن، ماندگاری نسبی، گسست زمان و مکان، فرامتنیت و ساختار شبکه‌ای است که امکان تکثیر و بازتولید بی‌زوال محتوا و گسترش «سعت وجودی» انسان را فراهم می‌آورد. پژوهش نشان می‌دهد فضای سایبر را می‌توان «سطح دیگر واقعیت» دانست که میان ماده و معنا نقش رابط ایفا می‌کند و افقی نو برای فهم زیست‌جهان انسانی می‌گشاید. |
| کلیدواژه ها |
| فضای سایبری، هستی شناسی، مختصات وجودی، وجود شناسی، وجود سایبری |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر |