| کنترل سایبرنتیکی انسان؛ نقش محوری مادر در معماری تفکر خلاق و مستقل نسل آینده |
| کد مقاله : 1023-CYSP2025 (R1) |
| نویسندگان |
|
مهری طالبی دارستانی * دانشجوی دکتری مطالعات زنان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران |
| چکیده مقاله |
| تحلیل سازوکارهای کنترل و فرسایش توانمندیهای شناختی و عملکردی انسان در فضای سایبر، امری اجتنابناپذیر برای تصمیمات آیندهی بشر است. فضای سایبر، یک محیط مهندسیشده برای کنترل رفتار و جهتدهی به ذهن کاربران است. در این پژوهش با رویکردی توصیفی-تحلیلی و با استناد به یافتههای روانشناسی سایبری و علوم اعصاب، روشهای «طراحی اعتیادآور» و مدل کسب و کار مبتنی بر «اقتصاد توجه» نقد شده است؛ این سازوکارها به صورت نظاممند در حال بازآرایی روانی، تغییر انگارههای ذهنی، تضعیف تمرکز و فرسایش تفکر خلاق و عمیقند و آسیبهای جدی از جمله افزایش اضطراب و انزوای اجتماعی را به دنبال دارند. در مقابل این تهدید بنیادین، راهکاری مبتنی بر توانمندی مادر در مسیرشناسی ذهنی و نقشدهی به فرزندان، ارائه میشود که در آن، «مادر» بهمثابه یک «کنشگر راهبردی» و معمار اصلی تفکر خلاق و مستقل و حاکمیت شناخت انسانی با استواری عقل سلیم در برابر هجمههای دادهپایه (دیجیتال)، میتواند نقشی بیبدیلی را ایفا کند. این مقاله با ارائهی راهبردهای عملی «وساطت والدینی فعال»، تبیین میکند که چگونه مادر میتواند نسلی را تربیت کند که در برابر مهار و تنظیمگری سایبرنتیکی مقاوم بوده و توانایی حفظ استقلال شناختی و سلامت روان خود را در دنیای دادهپایه داشته باشد. |
| کلیدواژه ها |
| کنترل سایبری، مادر، تربیت دیجیتال، اقتصاد توجه، طراحی اعتیادآور، وساطت والدینی، تفکر خلاق. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |